BEBEKLERDE PAMUKÇUK

Pamukçuk Nedir ?

Pamukçuk, Candida Albicans grubu mantarların ağız mukozasında oluşturduğu bir enfeksiyondur.Ağızda oluşan pamukçuk “oral kandidiyazis” olarak adlandırılırken, boğaza ilerleyen pamukçuk “orofaringeal kandidiyazis” olarak adlandırılır.

Pamukçuk Neden Olur ? 

• Bebeğin enfekte doğum kanalından geçmesi
• Uzun süreli antibiyotik tedavisi
• El hijyenine dikkat etmeme 
• Enfekte biberon ya da göğüslerle temas 
• Kötü ağız hijyeni 

Pamukçuk En Çok Hangi Bebeklerde Görülür  ? 

• Yaşamın ilk 6 ayındaki bebeklerde (tüm bebeklerin %2-5’inde)
• Prematüre doğmuş bebeklerde
• İmmün sistemi baskılanmış bebeklerde
• Antibiyotik tedavisi gören bebeklerde

Pamukçuk belirtileri nelerdir ? 

• Yanakların iç yüzeyleri, dilin üst yüzeyi, diş etleri, boğaz ve bademciklerin üzerinde oluşan beyaz renkli tabakalar 
• Beyaz lezyonların kazınması ile birlikte oluşan hafif kan sızıntıları
• Ağızda kötü tat
• Beyaz tabakaların yoğun olduğu bölgelerde ağrı ve hassasiyet

İlerleyen dönemlerinde :

• Yutma güçlüğü (disfaji) 
• Emme güçlüğü ve açlığa rağmen meme reddi
• Huysuzluk 
• Sürekli ağlama

Pamukçuk Tedavisi Nasıl Yapılır ?

• Pamukçuk tedavisi olabilecek en doğal yöntemle yapılmalıdır. Bunun için ilk kullanılan yöntem karbonatlı ağız bakımıdır. Bir çay bardağı kaynatılmış soğutulmuş suya bir çay kaşığı karbonat atılarak solüsyon hazırlanır. Gazlı bez (spanç) veya temiz bir bez yardımıyla ağız temizliği yapılır. Bebeğin dili, damağı ve yanakları silinir. Bu işlemi yaparken fazla sert olmamalı, kanatmamaya dikkat edilmelidir.
• Enfekte olan bir nesneden tekrar bebeğe mantar enfeksiyonu geçebilir. Bu yüzden bebeğin ağzıyla temas ettiği tüm oyuncaklar, biberon, emzik gibi eşyalar da temizlenmelidir.
• Annenin göğüs bölgesinde kızarıklık, ağrı ; meme ucunda batma gibi şikayetler varsa, mantar anneye de geçmiş olabilir. Bu yüzden annenin memesi de temizlenmeli, enfekte kalmamalıdır. Meme temizliğinde sabun kullanılmamalı onun yerine duru su kullanılmalıdır. Doktor önerisiyle ilaç kullanılabilir. Bu sayede hem bebeğin tekrar enfekte olması engellenir hem de annenin memesinde çatlaklar, yaralar ve enfeksiyon olma ihtimali azaltılır. 
• Doktorun gerekli gördüğü durumlarda medikal tedavi olarak antifungeal ilaçlar kullanılabilir. En çok kullanılan ilaç “ nistatin” (mikostatin) 100.000 Ü/ günde 3-4 kez ağza damlatılır. Bulgular düzelse bile 3 gün sonrasına kadar devam edilir. 

Yazardan Notlar :  

Meme reddi ile ilk karşılaşıldığında bebeğin ağız içi mutlaka kontrol edilmelidir. Çünkü pamukçuk, bebeğin emme isteğini azaltır. Bebek, annenin memesini ağzına aldığında ağrı ve acı hisseder ve huzursuzlanır. Farklı bir neden olmamasına karşın sadece bebekte pamukçuk gelişmiş olması bile meme reddine sebep olacağı unutulmamalıdır.

Yazar : 

Öğr. Hemşire Defne TOPUZ 

Instagram// deffnetopuz

deffnetopuz@gmail.com